Την Παρασκευή 7 Μαρτίου, πραγματοποιήθηκε ημερήσια εκδρομή από τους μαθητές της πρώτης Γυμνασίου µε προορισμό την Άμφισσα, τους Δελφούς, την Αράχοβα και το Γαλαξίδι.

Η ημερήσια απόδρασή µας είχε πολλούς και ενδιαφέροντες προορισμούς, που ήταν τόσο διαφορετικοί ο ένας από τον άλλον. Επισκεφτήκαμε την Άμφισσα, την Αράχοβα, τους Δελφούς και το Γαλαξίδι. Περάσαμε αρκετές ώρες στον δρόμο, µε αποτέλεσμα να νιώθουμε εξουθενωμένοι την επόμενη ημέρα, όμως άξιζε πραγματικά τον κόπο! Πρώτος µας προορισμός ήταν η Άμφισσα, η όμορφη πρωτεύουσα της Φωκίδας. Επισκεφτήκαμε πρώτα το Αρχαιολογικό Μουσείο. Τα εκθέματα ήταν συγκλονιστικά και εξαιρετικά ενδιαφέροντα. Με εντυπωσίασε ιδιαίτερα η έκθεση µε τα κτερίσματα που βρέθηκαν σε τάφους, μια συνήθεια των αρχαίων προγόνων µας, που µας δίνει τη δυνατότητα να αντλήσουμε πλήθος πληροφοριών για τους ανθρώπους της εποχής εκείνης, τα ήθη, τα έθιμα και τις παραδόσεις τους. Πήγαμε και στον Μητροπολιτικό Ναό της Άμφισσας, αφιερωμένο στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, ο οποίος αποτελεί το σημαντικότερο μνημείο της νεότερης ιστορίας της πόλης. Οι αγιογραφίες του ναού ήταν υπέροχες, ζωγραφισμένες από τον ξακουστό Σπύρο Παπαλουκά. Οι εικόνες ήταν εξαιρετικές, µε πολλές όμορφες και διακριτικές λεπτομέρειες.

Επόμενος προορισμός µας ήταν ο παγκοσμίου φήμης αρχαιολογικός χώρος των Δελφών. Το τοπίο ήταν ειδυλλιακό, καταπράσινο και σου προκαλούσε δέος. Ανεβήκαμε στο ψηλότερο σημείο και, καθώς ανεβαίναμε, κάναμε στάσεις για να θαυμάσουμε τις αρχαίες στήλες και να μιλήσουμε γι’ αυτές. Το μαντείο ήταν πανέμορφο και όταν το αντίκρισα ένιωθα λες και ζούσα στους μύθους που διαβάζαμε μικροί στα σχολικά µας βιβλία. Είδαμε επίσης το στάδιο, που ήταν τεράστιο, και όλοι µας φανταζόμασταν πώς θα ήταν οι αγώνες τότε. Επισκεφθήκαμε και το μουσείο του χώρου, µε τα ενδιαφέροντα εκθέματα. Τα ψηλά, εντυπωσιακά αγάλματα σου έκοβαν την ανάσα.
Ύστερα, πήγαμε στην κοσμοπολίτικη Αράχοβα για φαγητό. Φάγαμε και περιηγηθήκαμε, καθώς η πόλη αποτελεί έναν από τους πιο γνωστούς χειμερινούς προορισμούς. Οι άνθρωποι εκεί ήταν ευγενικοί και φιλόξενοι. Υπήρχαν πολλά μαγαζιά, από τα οποία αγοράσαμε αναμνηστικά και, μέχρι να έρθει η ώρα της αναχώρησης, κάναμε βόλτες γνωρίζοντας την πόλη και φωτογραφίζοντας την υπέροχη θέα αυτού του ορεινού τόπου, µε τα όμορφα πέτρινα σπίτια.

Βραδιάζοντας, φτάσαμε στον τελευταίο προορισμό της εκδρομής µας, το πανέμορφο Γαλαξίδι. Κάναμε βόλτα δίπλα στο λιμάνι, αγναντεύοντας τα φώτα της πόλης να καθρεφτίζονται στη θάλασσα, που αντανακλούσε το μαύρο του ουρανού. Περιηγηθήκαμε στην πόλη, πήγαμε στην πλατεία και παίξαμε όλοι μαζί κυνηγητό και κρυφτό. Ύστερα ανεβήκαμε στο λεωφορείο για να επιστρέψουμε στα Τρίκαλα. Η επιστροφή κύλησε ομαλά και, μετά από τρεις ώρες, φτάσαμε στο σπίτι, πολύ κουρασμένοι αλλά γεμάτοι από εικόνες.
Αυτή η εκδρομή θα µου μείνει σίγουρα αξέχαστη, επειδή ήταν μια συγκλονιστική εμπειρία µε πολλές όμορφες στιγμές. Απέκτησα γνώσεις, επισκέφτηκα μέρη που ίσως να µην έχω την ευκαιρία να επισκεφτώ ξανά στο μέλλον και έφτιαξα ωραίες και πολύτιμες αναμνήσεις.
Φυσικά, αυτή η εκδρομή δεν θα μπορούσε να είχε πραγματοποιηθεί χωρίς την αμέριστη αρωγή των συνοδών καθηγητριών, κας Ηλιάδη Αµαλίας (της διευθύντριας του σχολείου µας, Φιλόλογος-Ιστορικός), κας Τσουµπέκου Σοφίας (αγγλικής φιλολογίας) και κας Τριµίντζιου Αναστασίας (µουσικός). Τις ευχαριστούμε θερμά και ευελπιστούμε σε μελλοντικές εκπαιδευτικές εκδρομές.

Βέρα Νταλούκα, μαθήτρια της Α’ Γυμνασίου του 9^ου Γυμνασίου Τρικάλων

Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος-ιστορικός, Δ/ντρια 9ου Γυμνασίου Τρικάλων

Mε την καθοδηγητική και υποστηρικτική  παρουσία  συνοδών καθηγητών που χαίρονται την εκδρομική εμπειρία με τους μαθητές τους, γι αυτό και επιλέγουν να την αποκτούν,  την κ. Ηλιάδη Αμαλία, φιλόλογο–ιστορικό, την κ. Τσουμπέκου Σοφία, Αγγλικής Γλώσσας και την κ. Τριμίντζιου Αναστασία, Μουσικό,  οι μαθητές/τριες της Α΄Τάξης,  την Παρασκευή 7 Μαρτίου 2025, είχαν την ευκαιρία να θυμηθούν βιωματικά μια χρονική περίοδο που ξεκινά από τα αρχαία χρόνια  και φθάνει ίσαμε το σήμερα: Από την Άμφισσα και την Αράχωβα, στους Δελφούς έως και το Γαλαξίδι: Μια διαδρομή, αιώνες ιστορίας.

Στην Άμφισσα τα  Αξιοθέατα της πόλης αποτελούν: το Κάστρο των Σαλώνων ή Κάστρο της Ωριάς , ο Βυζαντινός Ναός του Σωτήρος, χτισμένος τον 11^ο αιώνα σε απότομη πλαγιά, 3 χλμ. μακριά από την πόλη, με τοίχους από πωρόλιθο, ο Μητροπολιτικός Ναός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στο κέντρο της πόλης με τις περίφημες τοιχογραφίες του Σπύρου Παπαλουκά, τις οποίες θαυμάσαμε δια ζώσης για την πρωτοτυπία και την εκφραστικότητά τους, το Αρχαιολογικό Μουσείο της Άμφισσας, το οποίο επισκεφθήκαμε και  το οποίο στεγάζεται στο κτίριο όπου έγινε η Α΄ Εθνοσυνέλευση της Ανατολικής Χέρσου Ελλάδος, με συλλογή αρχαίων και νέων νομισμάτωνπου αποτελεί δωρεά του Δρόσου Κραβαρτόγιαννου, ψηφιδωτά, τάφους, επιτύμβιες στήλες, επιγραφές και αντικείμενα από την εποχή του Χαλκού μέχρι και τα ρωμαϊκά χρόνια, όλα ευρήματα της περιοχής, καθώς και ένα εντυπωσιακό άγαλμα της Περσεφόνης από το αρχαίο Κάλλιο που βρίσκεται στο νομό Φωκίδας, η οικία Πανουργιά, δείγμα τοπικής αρχιτεκτονικής του 18ου αιώνα που βρίσκεται απέναντι από το Αρχαιολογικό Μουσείο και στην οποία στεγάζεται από τον Απρίλιο του 2019 το Μουσείο Ελληνικής Επανάστασης. Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η αρχιτεκτονική της πόλης με τα πολλά αρχοντικά λαϊκής τεχνοτροπίας και τα νεοκλασικά, απόδειξη του πλούτου μιας άλλης εποχής.

Το Δελφικό τοπίο που μας άφησε εκστατικούς, δημιούργημα της φύσης και των ανθρώπων, είναι αντικείμενο θαυμασμού εκατομμυρίων επισκεπτών από όλο τον πλανήτη και εντάσσεται από το 1972 στα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Από τον Απρίλιο του 1991, που υπογράφηκε η νομοθεσία περί προστασίας του Δελφικού τοπίου, χωρίζεται σε ζώνες προστασίας.

Όπως περιγράφηκε από την UNESCO: «…Η μοναδική ποιότητα του Δελφικού τοπίου γεννάται από την οικεία αρμονία ανάμεσα στα ερείπια του ιερού και το ανέπαφο περιβάλλον. Πρέπει να έχει αφήσει κανείς το βλέμμα του να περιπλανηθεί από την γκρίζα θάλασσα των ελαιοδένδρων, στην κοιλάδα του Πλείστου και κάτω, στη σπινθηρίζουσα θάλασσα του Κόλπου της Ιτέας, για να συνειδητοποιήσει ότι το λειτούργημα των Δελφών ήταν να ενώσουν στεριανούς και νησιώτες σε κοινές ιερουργίες/γιορτές…».

Ο αρχαιολογικός χώρος των Δελφών μας φάνηκε απέραντος και υποβλητικός. Τι να πρωτοπεί κανείς για το ιερό που αναπτύχθηκε στις νότιες πλαγιές του Παρνασσού, ανάμεσα στους θεόρατους βράχους των Φαιδριάδων; Ο μύθος, τον οποίο όλοι γνωρίζουμε, λέει ότι εδώ συναντήθηκαν οι δύο αετοί που έστειλε ο Δίας από τα άκρα της γης ψάχνοντας να βρει το κέντρο -τον «ομφαλό» του κόσμου.
Το ιερό των Δελφών αποτέλεσε για αιώνες πνευματικό και θρησκευτικό κέντρο, σύμβολο ενότητας του αρχαίου ελληνισμού. Οι χρησμοί του θεωρούνταν οι πιο έγκυροι.Τα σπουδαιότερα μνημεία του είναι : Το ιερό του Απόλλωνα και της Αθηνάς, η Κασταλία Κρήνη, ο Θησαυρός των Αθηναίων και των Σιφνίων, η Στοά των Αθηναίων, το αρχαίο Θέατρο και το Στάδιο, το Γυµνάσιο, η «Θόλος» της Αθηνάς Προναίας, η λέσχη των Κνιδίων.

Το ιερό του Απόλλωνα που σώζεται έως σήμερα, με την μερικώς αναστηλωμένη κιονοστοιχία, χρονολογείται κατά τον 4ο αιώνα π.Χ. Προστατευόταν από περίβολο και είχε είσοδο στη νοτιοανατολική του γωνία. Από εκεί οι επισκέπτες-προσκυνητές ακολουθούσαν την ιερά οδό που οδηγούσε στο ναό με το περίφημο άδυτο, όπου έδινε τους χρησμούς της η Πυθία. Η θέση αυτή πιθανώς είχε επιλεγεί λόγω του «χάσματος γης» επάνω από το  οποίο κτίστηκε ο ναός. Η έρευνα στον αρχαιολογικό χώρο των Δελφών άρχισε γύρω στο 1860 από Γερμανούς. Το 1891 οι Γάλλοι πήραν από την ελληνική κυβέρνηση έγκριση για διεξαγωγή συστηματικών ερευνών και τότε άρχισε η λεγόμενη Μεγάλη Ανασκαφή, αφού απομακρύνθηκε το χωριό Καστρί και οι κάτοικοι μεταφέρθηκαν στους σημερινούς Δελφούς.

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Δελφών το οποίο επισκεφθήκαμε και περιηγηθήκαμε  στις πάμπολλες αίθουσές του, είναι ένα από τα σπουδαιότερα στη χώρα μας και το δημοφιλέστερο αξιοθέατό του είναι ο Ηνίοχος, που δεσπόζει τοποθετημένος σε ειδική αίθουσα.

Οι συλλογές περιλαµβάνουν αρχιτεκτονικά γλυπτά, αγάλµατα, επιγραφές, αφιερώµατα των προσκυνητών. Μεταξύ άλλων είδαμε τη Σφίγγα των Ναξίων, τους Κούρους του Άργους, τον θησαυρό των Σιφνίων κ.α.

Συμπερασματικά, η Συνάντηση και Γνωριμία της Α΄ Τάξης με τον Αρχαίο κόσμο των Δελφών υπήρξε εξόχως γοητευτική: Το περίφημο Δελφικό Τοπίο, που έχει εγγραφεί στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, ξεδιπλώνεται σε όλο του το μεγαλείο. Το Δελφικό τοπίο, ο Αρχαιολογικός χώρος και το Μουσείο ως τεκμήρια Ιστορίας και Αρχαιολογίας, η σημασία του Μαντείου στην αρχαιότητα: σχέση θρησκείας, διπλωματίας, πολιτικής, κοινωνικής καθημερινότητας, η Περιήγηση και καταγραφή τους με λόγο, εικόνα, οπτικοακουστικά μέσα, η Δελφική ιδέα και Δελφικές γιορτές: ο ρόλος του ποιητή Άγγελου Σικελιανού και της συζύγου του Εύας Πάλμερ στην αναβίωση του αρχαίου πνεύματος, τα υλικά κατάλοιπα της προσπάθειάς τους και της ζωής τους στο παλιό τους αρχοντικό, η σύνδεση-διαπλοκή αρχαίας παράδοσης και νεότερης Ιστορίας μέσω του Βυζαντίου και των επιρροών του εμπεδώθηκαν στο έπακρο.  Ο αρχαιολογικός χώρος των Δελφών φωτίζει με τη διαχρονική του λάμψη την Ελλάδα και τον κόσμο. (Δείτε τα σχετικά επιμορφωτικά βιντεάκια που η πολιτιστική ομάδα της Α΄ Τάξης του σχολείου μας δημιούργησε στον αρχαιολογικό χώρο των Δελφών: https://www.tiktok.com/@9gymnasiotrikalon/video/7479153761491946774   https://www.tiktok.com/@9gymnasiotrikalon/video/7479153929909996822  )

Η κοσμική Αράχοβα διατηρεί τον τίτλο ενός από τους πιο δημοφιλείς ορεινούς προορισμούς, τόπος ιστορικός με παραδοσιακή γραφικότητα και εντυπωσιακό φυσικό περιβάλλον και το Γαλαξίδι των παλιών καπεταναίων γοητεύει με τη γαλήνια ομορφιά του. Στην Αράχωβα,  όλος ο οικισμός  δονείται από μια ενέργεια που μοιάζει άχρονη -κι όμως μετράει λίγα χρόνια ζωής: Από τότε που η Αράχοβα έγινε της μόδας ως αφετηρία για σκι στα χιονοδρομικά κέντρα του Παρνασσού και η φήμη της απογειώθηκε χάρη στα μεγάλης κυκλοφορίας  περιοδικά της εποχής. Ο φημισμένος προορισμός της ορεινής Ελλάδας, μάλιστα, κάποτε έφθασε να λέγεται «Μύκονος του χειμώνα».

 Αφήσαμε το βλέμμα μας να αναζητήσει τον λεγόμενο Βράχο της Ώρας και να απλωθεί στο εντυπωσιακό τοπίο του Παρνασσού. Η παλιά Αράχωβα φημιζόταν για τα χειροποίητα υφαντά που έφτιαχναν στους αργαλειούς οι γυναίκες, και το τριήμερο Πανηγυράκι του Αη Γιώργη, που ακόμη διοργανώνεται στη γιορτή του αγίου στις 23 Απριλίου, υπενθυμίζοντας τη νικηφόρα μάχη του Καραϊσκάκη κατά των Τούρκων, το 1826. Είδαμε την όμορφη πλατεία, την εκκλησία  ψηλά στον οικισμό και από εκεί χαρήκαμε τη θέα έως τον κόλπο της Ιτέας. Μαγαζιά στον κεντρικό δρόμο πουλάνε την περίφημη φορμαέλα και άλλα τοπικά προϊόντα, καθώς και υφαντά.

Το γραφικό Γαλαξίδι, με το οποίο κλείσαμε την υπέροχη περιήγησή μας σε αυτούς τους μαγευτικούς ιστορικούς τόπους,  η μικρή, αλλά φημισμένη ναυτική πολιτεία κτίστηκε επάνω σε δύο λόφους, και διαθέτει δύο φυσικά λιμάνια. Υπήρξε σπουδαία ναυτική δύναμη με δικό της στόλο και καρνάγια που άκμασε στις αρχές του 19ου αιώνα, με αποκορύφωμα τη δεκαετία του 1860.Το Γαλαξίδι μας κέρδισε με τη γαλήνη και την ηρεμία που αποπνέει, με τα παλιά αρχοντόσπιτα-καπετανόσπιτα, τα ακρόπρωρα, τα ακροκέραμα, την υπέροχη νεοκλασική του αρχιτεκτονική μικρής κλίμακας. Θαυμάσαμε την εκκλησία του Αγίου Νικολάου (1848), πολιούχου του Γαλαξιδίου, με τον τρούλο που διακρίνεται από παντού.

Συμπεριληπτικά μιλώντας, οι μαθητές/τριες  που  είχαν το ενδιαφέρον και τη δημιουργική ανησυχία μπόρεσαν να συνδέσουν τη θεωρία των μαθημάτων στην τάξη με τη βιωματική εμπειρία του πολιτιστικού ταξιδιού. Η εκπαιδευτική αυτή επίσκεψη ήταν η καλύτερη κατακλείδα, σ’ ένα ταξίδι  συσσωρευμένης γνώσης και ευκαιρία κοινωνικής συναναστροφής  με τους μαθητές μας, οι οποίοι σε όλη τη διάρκεια της εκδρομής μας υπήρξαν άκρως συνεργάσιμοι και συνεπείς στα δικαιώματα όπως και στις υποχρεώσεις τους.

Γράφει η Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος-ιστορικός, Δ/ντρια 9ου Γυμνασίου Τρικάλων

Ο νομός Μαγνησίας εμπεριέχει πλήθος ιστορικών και αρχαιολογικών θέσεων  που η γνωριμία μαζί τους μεγαλώνει την ιστορική αυτοσυνειδησία των μαθητών/τριών .
Έτσι, με την ενθαρρυντική παρουσία συνοδών καθηγητών που χαίρονται την εκδρομική εμπειρία με τους μαθητές τους, γι αυτό και επιλέγουν να την αποκτούν,  την κ. Ηλιάδη Αμαλία, φιλόλογο-ιστορικό, την κ. Τσουμπέκου Σοφία, Αγγλικής Γλώσσας και τον κ. Ρίζο Σωτήριο, φιλόλογο, οι μαθητές/τριες της εθελοντικής μας ομάδας, την Παρασκευή 14 Φεβρουαρίου 2025, είχαν την ευκαιρία να θυμηθούν βιωματικά μια χρονική περίοδο που ξεκινά από την προϊστορική εποχή και φθάνει ίσαμε το σήμερα.

Με εχθρό και σύμμαχο, ταυτόχρονα, τον άστατο και γι’ αυτό πολύ γοητευτικό  καιρό, αφού βιώσαμε συννεφιά, μουντάδα, αιθρία και υγρασία, λαμπρό ήλιο και στέγνα, εναλλάξ και σε ανύποπτο χρόνο, ξεκινήσαμε την πολιτιστική μας περιήγηση στη Μαγνησία.
Ανηφορίσαμε στο μαγευτικό Πήλιο, το βουνό των Κενταύρων, έχοντας για προορισμό μας την αρχοντική Πορταριά, που δικαιολογημένα έχει χαρακτηριστεί ως μνημείο παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Αντικρίσαμε την Πορταριά, ονομαστό κεφαλοχώρι, χτισμένο στις βορειοδυτικές πλαγιές του Πηλίου με θαυμάσιο φυσικό περιβάλλον. Το έντονο παραδοσιακό χρώμα – πετρόχτιστα αρχοντικά, σπίτια εξαίρετης πηλιορείτικης αρχιτεκτονικής, γραφικά καλντερίμια, βρύσες με τρεχούμενα νερά, μονοπάτια – και η υπέροχη θέα στη Μακρινίτσα, το Βόλο και τον Παγασητικό κόλπο μαγεύουν τους επισκέπτες. H Πορταριά γνώρισε μεγάλη ακμή το 18ο και το 19ο αι. χάρη στη βιοτεχνική (υφαντική και βυρσοδεψία) και εμπορική δραστηριότητα των κατοίκων της.

Καθώς ανηφορίζαμε από τον στενό ασφαλτόδρομο, η θέα που ξετυλιγόταν μπροστά μας ήταν μαγευτική! Απότομα βράχια στα δεξιά μας  κι αριστερά μας γκρεμοί και μια απλωσιά που το μάτι δυσκολεύεται να συλλάβει στην ολότητά της: Καταπράσινες πλαγιές στο πρώτο πλάνο, στο κέντρο απλωμένη, από το ένα άκρο στο άλλο, η πόλη των Αργοναυτών με το λιμάνι της, στο βάθος οι δαντελωτές ακτές και τα ήρεμα νερά του Παγασητικού… Γεωμετρικά τοποθετημένα, σε αμφιθεατρική πανοραμική διάταξη!  Η ομίχλη ανέβαινε μαζί μας, σε τμήματα, τυλίγοντας στο όνειρο τις νεροσυρμές, τους βράχους και τα θαυμάσια πηλιορείτικα αρχοντικά. Σε όλους τους πηλιορείτικους παραδοσιακούς  οικισμούς, συνειδητοποιεί κανείς πόσα δώρα χαρίζει η φύση στον άνθρωπο, όταν εκείνος σέβεται τους κανόνες αρμονικής συνύπαρξης μαζί της… για αυτό το λόγο, τα χωριά του Πηλίου είναι από τα τουριστικότερα ορεινά χωριά της Ελλάδας!

Κοκκινόχωμα, πευκότοπος και ελαιώνας, θάλασσα και βουνά των θεών…H Αρχιτεκτονική της περιοχής του Πηλίου και το παραδοσιακό σπίτι, κατά τις περιηγήσεις μας στην Πορταριά, παρατηρήσαμε πως έχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: τα σπίτια του Πηλίου χαρακτηρίζονται για τις πέτρινες στέγες τους και για την πλούσια ζωγραφική και ξυλογλυπτική διακόσμηση στον πάνω όροφο των κτιρίων. Τα σπίτια είναι διώροφα ή τριώροφα με χοντρούς πέτρινους τοίχους. Ο κάτω όροφος έχει λίγα ανοίγματα ενώ ο πάνω έχει πολλά παράθυρα και συχνά προεξέχει λίγο σε σχέση με τον κάτω όροφο. Τα σπίτια χαρακτηρίζονται επίσης από τις διακοσμημένες οροφές και τις ξυλόγλυπτες πόρτες και παραθυρόφυλλα.

Στη συνέχεια, η άφιξή μας στην πόλη του Βόλου, η παραμονή μας επί ώρα σ’ αυτήν για βόλτα στην υπέροχη παραλία, για περιήγηση και ξενάγηση στο εξαιρετικό Μουσείο της πόλεως του Βόλου και στο Ιστορικό Κέντρο, στο Ορφανοτροφείο του Βόλου για την υλοποίηση της εθελοντικής/φιλανθρωπικής μας δράσης με παράδοση χρήσιμου υλικού (βιβλίων, τροφίμων, εύχρηστων αντικειμένων, σχολικών ειδών και γλυκισμάτων), στην αγορά και στα παρκάκια για γεύμα, μας έδειξε ότι το αστικό περιβάλλον του, αν και πολύ διαφορετικό από αυτό των παραδοσιακών οικισμών του Πηλίου, είναι εξίσου όμορφο και «απελευθερωτικό» στην αίσθηση που σου αφήνει, όταν το απολαμβάνεις χωρίς την πίεση του χρόνου στην καθημερινότητα. Τα εναπομείναντα, όμορφα νεοκλασικά κτίρια που παρατηρήσαμε φανέρωναν πως σε παλιότερες εποχές η βιοτεχνική και γεωργική παράδοση του Πηλίου, το λιμάνι του Βόλου καθώς και τα παροικιακά κεφάλαια που εισέρρευσαν στην περιοχή ήταν μερικοί από τους παράγοντες που ευνόησαν την οικονομική εξέλιξη της πόλης με κύριες κατευθύνσεις το εμπόριο και την βιομηχανία.

Μεταπολεμικά ο Βόλος εξελίχθηκε σε ένα από τα σημαντικότερα πολεοδομικά συγκροτήματα της Ελλάδας, από οικονομική και δημογραφική άποψη. Δύο σεισμοί, στις 19 Απριλίου και στις 21 Απριλίου 1955, κατέστρεψαν σχεδόν το ένα τέταρτο των κτισμάτων του και η πόλη άλλαξε φυσιογνωμία. Ορισμένα από τα νεοκλασικά κτίρια του προπολεμικού Βόλου χάθηκαν για πάντα και στην θέση τους εμφανίστηκαν τα μικρά μετασεισμικά σπίτια. Αυτές οι όμορφες μετασεισμικές μονοκατοικίες αντικαταστάθηκαν στην εποχή της αντιπαροχής (1970–2000) από πολυκατοικίες.Στο τέλος, στον παλαιό οικισμό των  Καλών Νερών, απολαύσαμε  το  ηλιοβασίλεμα και την ηρεμία της θάλασσας στην παραλία.

Συμπερασματικά, οι μαθητές/τριες  που  είχαν το ενδιαφέρον και τη δημιουργική ανησυχία μπόρεσαν να συνδέσουν τη θεωρία των μαθημάτων στην τάξη με τη βιωματική εμπειρία του πολιτιστικού ταξιδιού. Η εκπαιδευτική αυτή επίσκεψη ήταν η καλύτερη κατακλείδα, σ’ ένα ταξίδι συσσωρευμένης γνώσης και ευκαιρία κοινωνικής συναναστροφής  με τους μαθητές μας, οι οποίοι σε όλη τη διάρκεια της εκδρομής μας υπήρξαν  συνεργάσιμοι και συνεπείς στα δικαιώματα όπως και στις υποχρεώσεις τους.

Ακολουθεί η ευχαριστήρια επιστολή του Ορφανοτροφείου.

Από τη σκοπιά του μαθητή/τριας (Μαθητική πένα!)

Την Παρασκευή, 14/2/2025, πραγματοποιήθηκε μονοήμερη εκπαιδευτική μετακίνηση στο Βόλο της εθελοντικής ομάδας του 9^ου Γυμνασίου Τρικάλων.
Αναχωρήσαμε στις 7:30 π.μ. με προορισμό τον Νομό Μαγνησίας και την πόλη του Βόλου. Η πρώτη μας στάση ήταν η Πορταριά, ένα γραφικό πηλιορείτικο χωριό, χτισμένο στις δυτικές πλαγιές του Πηλίου .Με την άφιξή μας εντυπωσιαστήκαμε από την πολυποίκιλη βλάστηση  και την ομορφιά του τόπου, ο οποίος μας κατέκλυσε με μυθολογική αύρα. Αξιοσημείωτες είναι οι παραδοσιακές συνοικίες, καθώς και τα παλιά αναπαλαιωμένα  αρχοντικά με σκεπή από πέτρινες πλάκες. Τα περισσότερα από αυτά, σήμερα, είναι ανακαινισμένα και λειτουργούν ως ξενώνες.
Στις 11.25 π.μ. φτάσαμε στο Ορφανοτροφείο του Βόλου. Σκοπός της επίσκεψής της εθελοντικής ομάδας ήταν να προσφέρει στο ορφανοτροφείο είδη πρώτης ανάγκης, τρόφιμα, παιχνίδια , βιβλία, είδη  ρουχισμού και υποδήματα, τα οποία προηγουμένως είχαν συλλεχθεί από όλη την μαθητική κοινότητα του σχολείου μας. Μέσα από αυτήν την δράση, η εθελοντική ομάδα του σχολείου μας, για άλλη μια φορά,  προάγει την αξία του εθελοντισμού, αποδεικνύοντας εμπράκτως την σημασία της ανιδιοτελούς προσφοράς και αλληλεγγύης προς τον πλησίον. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής μας ξεναγηθήκαμε στους χώρους του ορφανοτροφείου. Ο χώρος του σαλονιού -τραπεζαρίας ήταν  φωτεινός , ευρύχωρος  ενώ οι γύρω τοίχοι  ήταν  γεμάτοι  από παιδικές ζωγραφιές,  ώστε τα παιδιά να νιώθουν  το περιβάλλον αυτό πιο οικείο και  χαρούμενο .Η γραμματέας – παιδαγωγός του ορφανοτροφείου ήταν ευγενική , καθώς  μας υποδέχτηκε με διάφορα κεράσματα και στη συνέχεια μας ενημέρωσε για τη λειτουργία του ιδρύματος. Εκεί φιλοξενούνται 11 παιδιά , 1 αγόρι και 10  κορίτσια. Τα παιδιά μπορούν να παραμείνουν στον χώρο του ιδρύματος έως την ηλικία των 18 ετών .Υπάρχει μία βιβλιοθήκη στην οποία τα παιδιά μπορούν να περάσουν  τον  ελεύθερο τους χρόνο  δημιουργικά. Μεγάλη οικονομική βοήθεια δέχτηκε  το Ορφανοτροφείο  μετά  από τις  καταστροφές  της κακοκαιρίας Daniel,  όπου δαπάνες που άγγιζαν τα 83.000 ευρώ  καλύφθηκαν από πολίτες , εφοπλιστές και την εκκλησία. Συμπερασματικά, διαπιστώσαμε βιωματικά και δια ζώσης ότι μέσα από τον εθελοντισμό καλλιεργείται η αγάπη, η ελπίδα και η αισιοδοξία για το ότι εμείς, οι νεότερες γενιές,  μπορούμε να προσφέρουμε και να σταθούμε αλληλέγγυοι σε οποιονδήποτε έχει ανάγκη, αρκεί να το επιθυμεί.

Η επόμενη στάση μας ήταν το Μουσείο της πόλεως του Βόλου. Η υπεύθυνη–αρχαιολόγος  έκανε αναφορά στο ιστορικό παρελθόν του Βόλου ενημερώνοντάς μας όχι μόνο για την ζωή των πρώτων κατοίκων αλλα και για τις δουλειές τους. Εκεί μας άφησαν να περιηγηθούμε ελεύθερα στους 3 ορόφους του μουσείου. Στο ισόγειο υπήρχαν παραδοσιακές στολές με χρυσά «κλειδοτάρια» με σκαλιστό δικέφαλο αετό, με οθωμανικές και βυζαντινές επιρροές. Στον πρώτο όροφο υπήρχαν προπολεμικά και μεταπολεμικά ευρήματα-εκθέματα, όπως ταυτότητες και βιβλιάρια υγείας στρατιωτών, βαλίτσες και προσωπικά αντικείμενα όπως φλασκιά για νερό, κράνη και τουφέκια. Στον δεύτερο όροφο υπήρχαν είδη από την καθημερινή ζωή των ανθρώπων όπως κοσμήματα, ρούχα, εφημερίδες και περιοδικά, ραπτικά και τέλος μαθητικοί έλεγχοι και ποδιές. Σε μικρή απόσταση από το μουσείο υπήρχαν μικροί αρχαιοελληνικοί χώροι με παλιά τείχη σπιτιών και πιθάρια, ώστε οι περαστικοί να μπορούν να θαυμάσουν την αρχαία πόλη .

Το μεσημέρι, μετά την επίσκεψή μας στο Μουσείο της πόλης του Βόλου, κατευθυνθήκαμε στο ιστορικό κέντρο και την παραλία-χώρο του λιμανιού για να γευματίσουμε μέσα σε μια ευχάριστη ατμόσφαιρα. Στη συνέχεια είχαμε ελεύθερο χρόνο για να κάνουμε τα ψώνια μας στην αγορά του Βόλου. Το απόγευμα κάναμε ένα διάλειμμα στον παλαιό οικισμό των  Καλών Νερών, απολαμβάνοντας το ηλιοβασίλεμα και την ηρεμία της θάλασσας στην παραλία. Η τελευταία στάση της εκδρομής μας ήταν το Mall της Λάρισας στο οποίο πήραμε το σνακ μας, κάναμε τα τελευταία μας ψώνια και χαλαρώσαμε, πίνοντας έναν χυμό μέσα στη πληθώρα  των χρωμάτων του.

Η εκδρομή αυτή δεν θα μπορούσε να έχει πραγματοποιηθεί χωρίς την αμέριστη συμπαράσταση της Διευθύντριας μας κ. Ηλιάδη Αμαλίας, διοργανώτριας της εκπαιδευτικής εκδρομής, καθώς και τους συνοδούς καθηγητές κ. Τσουμπέκου Σοφία (αγγλικής φιλολογίας), κ. Ρίζο Σωτήριο (φιλόλογο).        

Οι μαθήτριες του 9^ου Γυμνασίου Τρικάλων
Ευαγγελία Ασπρούδη (Β2)
Βασιλική Κατσιγιάννη (Β2)
Ραφαηλία Μαυρομάτη (Α1)

Στις 7 Φεβρουαρίου 2025, ημέρα Παρασκευή πραγματοποιήθηκε η εκπαιδευτική μας εκδρομή στην Λάρισα. Η αναχώρηση έγινε στις 7 και μισή από το Σχολείο. Συνοδοί μας ήταν η κ. διευθύντρια  Ηλιάδη Αμαλία, η κ. Τριμίντζιου (μουσικός) και ο κ. Ρίζος (φιλόλογος). Ο καιρός ήταν σχετικά καλός με μερικά σύννεφα στον ουρανό και ελάχιστες ψιχάλες.

Ο πρώτος μας προορισμός ήταν το Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας, το οποίο έχει στην συλλογή του ευρήματα από την προϊστορική ως και την μεταβυζαντινή περίοδο, από όλη την Θεσσαλία: Κατάλοιπα από πυριτόλιθο, αμφίγλυφες ανθρωπόμορφες στήλες, καλλιτεχνικής υφής υαλουργίες με χρωματιστές ψηφίδες. Μια τεράστια ποικιλία από κομμάτια της ελληνικής ιστορίας. Κοιτάζοντας τα, ταξιδέψαμε και εμείς για λίγο στον χρόνο και εντυπωσιαστήκαμε από το κάλλος και την αίγλη των παλαιότερων χρόνων. Επιπλέον, επειδή τα ευρήματα που παρακολουθήσαμε την πορεία τους στο χρόνο είχαν άμεση σχέση με τις τωρινές ιστορικές μας γνώσεις, μας προσφέρθηκε η ευκαιρία να τα παρατηρήσουμε, να τα μελετήσουμε και να τα κατανοήσουμε καλύτερα . Συλλέξαμε φωτογραφικό υλικό  το οποίο θα εκμεταλλευτούμε για να συνθέσουμε τις σχολικές μας εργασίες στα πλαίσια του μαθήματος της ιστορίας. Τέλος χάρη στον τρόπο που ήταν οργανωμένα κάναμε μια αναδρομή στο παρελθόν και καταφέραμε να διακρίνουμε τις ομοιότητες  και τις διαφορές της κάθε εποχής ως προς την τέχνη, τους αρχιτεκτονικούς ρυθμούς, την θρησκεία και τις παραδόσεις. Με άλλα λόγια η περιήγηση και η ξενάγησή μας ήταν σαν ανοιχτό βιβλίο που με τις εικόνες του, μας διηγήθηκε σύντομα την ιστορία της Θεσσαλίας. Προσωπικά, ιδιαίτερο ενδιαφέρον μου κέντρισαν τα εφυαλωμένα πινάκια της βυζαντινής εποχής, τα οποία τα εφυάλωναν όχι μόνο για λόγους αισθητικής και καλλιτεχνικότητας, αλλά και για να τα προστατεύσουν από την διάβρωση. Σε σχέση με αυτό μου έκανε εντύπωση το ότι ο άνθρωπος από τόσο παλιά έβρισκε τρόπο να λύνει τα προβλήματα και θαύμασα για ακόμη μια φορά την εξυπνάδα του λαού της βυζαντινής αυτοκρατορίας. Όταν τελείωσε η περιήγηση κάναμε ένα διάλειμμα στο εντευκτήριο-καφέ του μουσείου στο οποίο πήραμε το πρωινό μας γεύμα.

 Η επόμενη στάση μας ήταν στην Πινακοθήκη Κατσίγρα στην οποία παρακολουθήσαμε την περιοδική έκθεση του Φιλόλαου. Ο Φιλόλαος γεννήθηκε το 1923 στη Λάρισα και πέθανε το 2010 στο Παρίσι. Στη ξενάγηση που ακολούθησε μάθαμε για τη ζωή του Φιλόλαου, απολαύσαμε τα εντυπωσιακά έργα του και γνωρίσαμε την αφαιρετική τέχνη, η οποία δεν περιέχει πολλά στοιχεία και λεπτομέρειες. Το μουσείο ήταν αξιόλογο και παρουσίαζε εικαστικό ενδιαφέρον. Μόλις ολοκληρώθηκε η ξενάγηση μεταφερθήκαμε στο κέντρο της Λάρισας όπου και περιηγηθήκαμε στα σημεία ιστορικού και αρχαιολογικού ενδιαφέροντος. Σταθήκαμε για να απολαύσουμε το αρχαίο θέατρο στο οποίο διακρίνονταν τα αρχαία από τα νέα τμήματά του. Έπειτα προχωρήσαμε, ώσπου φτάσαμε στον Ναό του Αγίου Αχιλλείου. Εκεί έγινε αναφορά για την ζωή του Αγίου, για το πώς βρέθηκαν τα άγια λείψανά του καθώς και για την ιστορία του Ναού. Ο ναός είναι αγιογραφημένος από Λαρισαίους αγιογράφους και είχε πλούσια διακόσμηση. Το επόμενο μέρος που επισκεφτήκαμε ήταν λίγα μέτρα πιο μακριά. Ήταν τα ερείπια του παλιού ναού του Αγίου στα οποία περπατήσαμε τριγύρω, διαπιστώνοντας ότι είχε βυζαντινές βάσεις.

Κατόπιν, ακολούθησε ελεύθερος χρόνος στην πόλη. Εκεί φάγαμε το μεσημεριανό μας και κάναμε τα ψώνια μας. Στις 5 το απόγευμα μαζευτήκαμε στο λεωφορείο και αναχωρήσαμε για το Κάστρο του Πλαταμώνα. Ήταν μεγάλο και  χτισμένο πάνω στο βουνό. Η θέα ήταν πανοραμική, καθώς φαινότανε η θάλασσα και τα φώτα των σπιτιών. Εντυπωσιακό ήταν το σημείο που ενώνονταν ο ουρανός με την θάλασσα. Καθώς άρχιζε να νυχτώνει, τα φώτα του Κάστρου άναψαν και έτσι το απολαύσαμε φωταγωγημένο. Τελευταίος προορισμός ήταν ο οικισμός του Πλαταμώνα στον οποίο αφεθήκαμε ελεύθεροι για περίπου 2 ώρες. Περίπου στις 9 και 45 είχαμε επιστρέψει στα Τρίκαλα.

 Η εκδρομή μας στην Λάρισα ήταν μια πολύ ευχάριστη εμπειρία. Ευχαριστούμε θερμά τους συνοδούς και συντονιστές της εκδρομής κ. Ηλιάδη Αμαλία, κ. Τριμίντζου και κ. Ρίζο, για την άψογη συνεργασία και για τον χρόνο που αφιέρωσαν για την οργάνωση και υλοποίηση της εκδρομής. Ήταν μια ξεχωριστή εκδρομή γιατί δεν περιορίστηκε στα πλαίσια μιας ψυχαγωγικής επίσκεψης αλλά μέσα από αυτή εμπλουτίσαμε και τον γνωστικό μας ορίζοντα. Εφοδιαστήκαμε με γνώσεις και επισκεφτήκαμε νέους προορισμούς. Περιλάμβανε λοιπόν διδακτικό περιεχόμενο που συνδέθηκε κατάλληλα με την διασκέδαση και την ψυχαγωγία που χαρακτηρίζει τις σχολικές εκδρομές. Πιστεύω πως με αυτόν τον τρόπο πρέπει να είναι οργανωμένες.

Γράφει η Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος-ιστορικός, Δ/ντρια 9ου Γυμνασίου Τρικάλων

Η Θεσσαλονίκη αποτελεί, πραγματικά, ένα ζωντανό, ανοιχτό μουσείο! Στο πέρασμα των αιώνων κάθε εποχή έχει αφήσει τα σημάδια της με μνημεία και αξιοθέατα που τα συναντάμε σε κάθε γωνιά της πόλης…είχαμε, λοιπόν, την ευκαιρία να «μοιραστούμε» με τους κατοίκους της και να απολαύσουμε την πόλη αυτή, που κουβαλάει μια ιστορία 23 αιώνων. Γιατί η Θεσσαλονίκη υπήρξε μητροπολιτικό κέντρο για τους Μακεδόνες, πρωτεύουσα τετραρχίας για τους Ρωμαίους, συμβασιλεύουσα για τους Βυζαντινούς, εμπορικό και οικονομικό κέντρο των Βαλκανίων κατά την Οθωμανική κυριαρχία και συμπρωτεύουσα του σύγχρονου Ελληνικού κράτους. Κάθε γειτονιά της Θεσσαλονίκης μοιάζει σαν αφιερωμένη σε όσους την κατέκτησαν, σε όσους την αποίκισαν αλλά και σε όσους φιλοξένησε σαν πρόσφυγες. Πολλά από τα αξιοθέατα της πόλης βρίσκονται εντός των ορίων των οχυρωματικών τειχών της και αρκετά από αυτά έχουν συμπεριληφθεί στον κατάλογο της UNESCO με τα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Μόλις πέντε λεπτά από την ιστορική αυτή περιοχή, βρίσκεται η πλατεία Αριστοτέλους. Χτισμένη μετά τη μεγάλη πυρκαγιά με σχέδια του Ερνέστ Εμπράρ. Η χαρακτηριστική της αρχιτεκτονική και τα καταστήματα που φιλοξενούνται εκεί, αποτελούν το πιο κοσμοπολίτικο διάλειμμα από τις βόλτες στα αξιοθέατα και τα εμπορικά της Θεσσαλονίκης.

Η άφιξή μας στη Θεσσαλονίκη σήμανε και το ξεκίνημα της περιήγησή μας στην όμορφη πόλη. Ακολουθήσαμε το πρόγραμμα των «ανοιχτών μνημείων» και πολιτιστικών περιπατητικών διαδρομών για τη γνωριμία με τα μνημεία και τους αρχαιολογικούς χώρους της πόλης:  το πρόγραμμά μας  περιελάμβανε περιηγήσεις σε μνημεία και χώρους του ρωμαϊκού και βυζαντινού πολιτισμού: Ιστορικό-αρχαιολογικό περίπατο στο ιστορικό κέντρο της γοητευτικής συμπρωτεύουσας, πάλαι ποτέ συμβασιλεύουσας πόλης της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, με στάσεις στα κυριότερα ιστορικά μνημεία της Νύφης του Θερμαϊκού όπως  ο Λευκός Πύργος, το Γαλεριανό Ανακτορικό Συγκρότημα με τη Ροτόντα, την Καμάρα (Αψίδα του Γαλερίου) ,το Ιπποδρόμιο, η Παναγία η Δεξιά, η Αγία Σοφία, η Αχειροποίητος, η πλατεία Αριστοτέλους με το άγαλμα του Ελευθερίου Βενιζέλου, η Παναγία Χαλκέων, η καταπληκτική βυζαντινή Μέση Οδός-Λεωφόρος στη στάση Μετρό Βενιζέλου, ο πολυχώρος του παλιού λιμανιού με το Μουσείο Φωτογραφίας στις αποθήκες και στα υπόλοιπα κτίρια βιομηχανικής αρχαιολογίας.

Ο θρησκευτικός χαρακτήρας της Θεσσαλονίκης και η εξαιρετικά σημαντική αρχιτεκτονική της, εμπλουτισμένη και με μνημειακές οικοδομές του Μεσοπολέμου, είναι εμφανής σε κάθε γωνιά της πόλης. Σημαντικά μνημεία της βυζαντινής περιόδου, ναούς και μοναστήρια συναντάμε σε όλο το κέντρο της Θεσσαλονίκης. Οι Ναοί του αγίου Δημητρίου, η Αγία Σοφία,  η Παναγία Χαλκέων, είναι μόνο μερικά από τα θρησκευτικά μνημεία που μαρτυρούν την πλούσια θρησκευτική παράδοση της Θεσσαλονίκης. Στην ανατολική πλευρά του κέντρου της πόλης βρίσκεται το Ανακτορικό συγκρότημα του Γαλέριου, μνημείο της Ρωμαϊκής εποχής. Η Ροτόντα, η Αψίδα του Γαλερίου – η γνωστή Καμάρα -, το Ανάκτορο και ο Ιππόδρομος βρίσκονται στην περιοχή γύρω από την πλατεία Ναυαρίνου, επί της οδού Δημητρίου Γούναρη.

Συνοδοί καθηγητές (Αμαλία Ηλιάδη, Φιλόλογος, Τσουμπέκου Σοφία , Αγγλικής Γλώσσας, Αναγνωστοπούλου Αθανασία, Μαθηματικός, Καμπλιώνη Αρετή, Φιλόλογος) και μαθητές και μαθήτριες της Γ’ Τάξης του 9ου Γυμνασίου Τρικάλων μαγευτήκαμε από μια σχετικά ηλιόλουστη και ζωντανή Θεσσαλονίκη: πραγματικά, ένα ζωντανό μουσείο ιστορίας του ρωμαϊκού και βυζαντινού πολιτισμού της πάλαι ποτέ συμβασιλεύουσας πόλης της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, με στάσεις στα κυριότερα ιστορικά μνημεία της Νύφης του Θερμαϊκού, στα αρχαιολογικά κατάλοιπα της παλαιοχριστιανικής και βυζαντινής Θεσσαλονίκης των σταθμών του μετρό…
Το μεσημεριανό μας γεύμα και ο ελεύθερος χρόνος στο ιστορικό κέντρο της πόλης που μας βρήκε στο τέλος του να απολαμβάνουμε ένα υπέροχο  ηλιοβασίλεμα αντικρύζοντας τον Θερμαϊκό, ολοκλήρωσαν την ημερήσια παραμονή μας σε αυτή την πόλη-ποίημα, την πρωτεύουσα του Μακεδονικού Βορρά που τραγουδήθηκε και υμνήθηκε από πολλούς ποιητές και στιχουργούς με ανεπανάληπτο τρόπο!